Sepsis Tedavisinde Kortikosteroidler
Cochrane derleme özeti
Derleme sorusu
Sepsisli hastalarda sistemik kortikosteroidlerin bir aylık sürviye etkisi ve toleransına dair kanıtlar derlendi.
Arka plan
Sepsis en şiddetli enfeksiyon tipidir, belli bir enfeksiyon kaynağı varlığında ve bulgular tüm vücutta sistemik enflamasyon ve organ yetersizlikleri gösterdiğinde sepsis söz konusudur. Hastada ısı kontrolü bozulur, lökositler artar ya da azalır, nabız ve solunum hızlanır. Sepsis vücudun ürettiği, enfeksiyona karşı anahtar önemde savunma horomonları olan kortikosteroidlerle etkileşebilir. Çeşitli nedenlerle şiddetli enfeksiyon gelişen hastalara 60 yıldan fazladır kortikosteroidler verildi.
Araştırma tarihi
Bu derlemede sağlanan kanıtlar 2014 Ekimine kadar günceldir.
Çalışma özellikleri
Bu derlemede sepsis nedeniyle hastaneye yatırılmış 4268 hasta üzerinde yürütülen toplam 33 randomize kontrollü araştırma dahil edildi. Üç araştırma çocuklarda yürütüldü kalan otuzuna sadece erişkinler alındı. Yanız baiına standart tedaviye karşı kıyaslama yapan 5 çalışma dışında kortikosteroidler plasebo ile kıyaslandı.
Çalışmaların fon kaynakları
33 araştırmadan onuna bir ilaç firmasınca fon sağlandı. 13’ünü kamu kuruluşlarından ya da hayır kurumlarından fon sağladı ve onu fon kaynağı olmadığını beyan etti.
Önemli sonuçlar
Kortikosteroidler 28 günde ölüm riskini %13 azalttı (27 çalışma, 3176 katılımcı). Hem yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) hem de hastane içinde ölümler azaldı (sırasıyla 13 ve 17 araştırma). Derlememizde, sürvide sağlanan faydanın daha düşük dozla (günde 400 mg hidrokortizon veya eşdeğeri) daha uzun süreli tedavide (tam dozla üç gün ya da daha fazla) daha yüksek olacak şekilde kortikosteroid dozuna ve hastalığın şiddetine bağımlı olduğu bulundu. Kortikosteroidler 7 günde septik şoktan (kan basıncını destekleyen ilaç gerekmesi) toparlanma şansını %31 (12 çalışma) ve yetersizlik gösteren organ sayısını artırdı? (8 çalışma). Hastane ya da yoğun bakımda kalış süresi iki günden fazla azaldı (10 çalışma).
Kortikosteroidler kan glikoz ve sodyum düzeylerinde hafif yükselme dışında zarara neden olmadı (sırasıyla 13 ve 3 araştırma). Mide barsak kanamaları ve enfeksiyonu (19 çalışma) ve nöromüsküler güçsüzlük (3 çalışma) artmadı.
Kortikosterodlerin sepsisli çocuklara etkisine dair nadir veri bulabildik.
Kanıt kalitesi
Belirsizlik ve çalışmalar arasındaki tutarsızlık nedeniyle 28 günlük mortaliteyle ilgili kanıtların kalitesinin düşük olduğu yargısına vardık. Bu bulgular kısmen çalışma popülasyonları arasındaki farklar, verilen kortikosteroid tipi, tedavi dozu ve veriliş süresindeki farklar ve ek müdahaleler kullanımına bağlıdır. Uzun süre düşük dozlu tedavi verilen alt grupta 28 günlük mortaliteye dair kanıtların kalitesi, en büyük iki çalışmadan birinde sürviye fayda bildirilmemesi nedeniyle yüksekten ortaya düşürüldü.
Yazarların kararı
Genel olarak düşük kaliteli kanıtlar kortikosteroidlerin sepsisli hastalarda mortaliteyi azalttığını gösteriyor. Orta kalitede kanıtlar uzun süreli düşük dozda kokrtikosteroid verilmesinin majör kompliksayonlar indüklemeden ve metabolik bozuklukları artırmadan 28 günlük mortaliteyi azalttığını gösteriyor.
Kaynak
Annane D, Bellissant E, Bollaert P, Briegel J, Keh D, Kupfer Y. Corticosteroids for treating sepsis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 12. Art. No.: CD002243. DOI: 10.1002/14651858.CD002243.pub3
Orijinal özet için: Sepsiste Steroidler
Tam metin için: Tıbbi Özet Ve Tam Metin